دعای بیست و سوم صحیفه سجادیه

دعای بیست و سوم صحیفه سجادیه

نسخه خطی صحیفه سجادیه، از کاتب ناشناس، تاریخ کتابت قرن ۱۳ قمری
اطلاعات دعا و زیارت
نام‌های دیگر دعاوه بالعافیه
موضوع طلب عافیت و تندرستی در دین و جسم، پناه بردن به خدا از شرّ شیطان و جنیان و مَکر دیگران
مأثور/غیرمأثور مأثور
صادره از امام سجاد(ع)
راوی متوکل بن هارون
منابع شیعی صحیفه سجادیه
دعاها و زیارات مشهور
دعای توسلدعای کمیلدعای ندبهدعای سماتدعای فرجدعای ابوحمزه ثمالیزیارت عاشورازیارت جامعه کبیرهزیارت وارثزیارت امین‌اللهزیارت اربعین

دعای بیست و سوم صحیفه سجادیه از دعا‌های مأثور از امام سجاد(ع) است که در آن از خدا درخواست عافیت و تندرستی در دین، عقل، قلب و جسم کرده است. امام سجاد(ع) در این دعا بر یکی بودن قلب و زبان در شکرگزاری و دریافت هدایت تأکید کرده و از خدا مقام خشیت را طلب می‌کند. در این دعا از شرّ شیطان، جنیان و مَکْر دیگران به خدا پناه برده می‌شود.

دعای بیست و سوم در شرح‌های صحیفه سجادیه همچون دیار عاشقان اثر حسین انصاریان و شهود و شناخت اثر حسن ممدوحی کرمانشاهی به زبان فارسی و در کتاب ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی به زبان عربی شرح شده است.

نیایش

آموزه‌ها

حضرت سجاد(ع) در دعای بیست و سوم صحیفه سجادیه، از خدا عافيت و سلامت در دین، عقل، قلب و جسم را طلب می‌کند. به گفته حسن ممدوحی کرمانشاهی امام سجاد در این دعا، برطرف شدن موانع قرب در سیر الی‌الله را از خدا درخواست کرده‌است. آموزه‌های این دعا به شرح ذیل است:

  • درخواست تندرستى در تمام شئون مادى و معنوى
  • درخواست عافیت در دین و دنیا
  • درخواست زینت یافتن و گرامی شدن و بی نیازی در پرتو عافیت
  • آثار و برکات بهره مندی از عافیت
  • درخواست صحت و امنیت و سلامتی در دین و بدن
  • درخواست بصیرت در قلب و نتیجه بخش بودن کارها
  • درخواست توانایی برای انجام طاعات الهی و دوری از گناهان
  • درخواست خشیت و ترس از خدا
  • درخواست امنیّت، قاطعیت در امور، نیرو بر انجام واجبات و دوری از نافرمانی خدا
  • درخواست حج و عمره و زیارت قبر پیامبر(ص) در طول عمر
  • درخواست قبولی حج وعمره و زیارت قبر پیامبر(ص) و ذخیره شدن برای قیامت
  • هماهنگى ظاهر و باطن در پرستش خدا: حمد و سپاس با زبان و پذیرش هدایت دین با قلب
  • درخواست حمد، شکر، ذکر و ستایش نیکوی او با زبان
  • درخواست مصونیت برای خود و خانواده از شر شیطان
  • پناه بردن به خدا از شرّ شیطان رانده‌شده و جنیان
  • دعا برای دفع انواع شرور مخالفان و دشمنان
  • دعا برای در امان بودن از مَکْر دیگران و تغییر نیت آنها.

شرح‌ها

دعای بیست و سوم در شرح‌های صحیفه سجادیه از جمله در کتاب دیار عاشقان اثر حسین انصاریان، شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی و شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر سید احمد فهری به زبان فارسی شرح شده است.

دعای بیست و سوم صحیفه سجادیه همچنین در کتاب‌هایی مانند ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی، فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمدجواد مغنیه، ریاض العارفین تألیف محمد بن محمد دارابی و آفاق الروح نوشته سید محمدحسین فضل‌الله به زبان عربی شرح شده است. واژه‌های این دعا هم در شرح‌های لغوی مانند تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر فیض کاشانی و شرح الصحیفه السجادیه نوشته عزالدین جزائری توضیح داده شده است.

متن و ترجمه

دعای بیست و سوم صحیفه سجادیه

مـتـن ترجمه
وَ کانَ مِنْ دُعَائِهِ علیه‌السلام إِذَا سَأَلَ اللَّهَ الْعَافِیةَ وَ شُکرَهَا

(۱) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَلْبِسْنِی عَافِیتَک، وَ جَلِّلْنِی عَافِیتَک، وَ حَصِّنِّی بِعَافِیتِک، وَ أَکرِمْنِی بِعَافِیتِک، وَ أَغْنِنِی بِعَافِیتِک، وَ تَصَدَّقْ عَلَی بِعَافِیتِک، وَ هَبْ لِی عَافِیتَک وَ أَفْرِشْنِی عَافِیتَک، وَ أَصْلِحْ لِی عَافِیتَک، وَ لَا تُفَرِّقْ بَینِی وَ بَینَ عَافِیتِک فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ.
(۲) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ عَافِنِی عَافِیةً کافِیةً شَافِیةً عَالِیةً نَامِیةً، عَافِیةً تُوَلِّدُ فِی بَدَنِی الْعَافِیةَ، عَافِیةَ الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ.
(۳) وَ امْنُنْ عَلَی بِالصِّحَّةِ وَ الْأَمْنِ وَ السَّلَامَةِ فِی دِینِی وَ بَدَنِی، وَ الْبَصِیرَةِ فِی قَلْبِی، وَ النَّفَاذِ فِی أُمُورِی، وَ الْخَشْیةِ لَک، وَ الْخَوْفِ مِنْک، وَ الْقُوَّةِ عَلَی مَا أَمَرْتَنِی بِهِ مِنْ طَاعَتِک، وَ الِاجْتِنَابِ لِمَا نَهَیتَنِی عَنْهُ مِنْ مَعْصِیتِک.
(۴) اللَّهُمَّ وَ امْنُنْ عَلَی بِالْحَجِّ وَ الْعُمْرَةِ، وَ زِیارَةِ قَبْرِ رَسُولِک، صَلَواتُک عَلَیهِ وَ رَحْمَتُک وَ بَرَکاتُک عَلَیهِ وَ عَلَی آلِهِ، وَ آلِ رَسُولِک عَلَیهِمُ السَّلَامُ أَبَداً مَا أَبْقَیتَنِی فِی عَامِی هَذَا وَ فِی کلِّ عَامٍ، وَ اجْعَلْ ذَلِک مَقْبُولًا مَشْکوراً، مَذْکوراً لَدَیک، مَذْخُوراً عِنْدَک.
(۵) وَ أَنْطِقْ بِحَمْدِک وَ شُکرِک وَ ذِکرِک وَ حُسْنِ الثَّنَاءِ عَلَیک لِسَانِی، وَ اشْرَحْ لِمَرَاشِدِ دِینِک قَلْبِی.
(۶) وَ أَعِذْنِی وَ ذُرِّیتِی مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ، وَ مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَ الْهَامَّةِ و الْعَامَّةِ وَ اللَّامَّةِ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ شَیطَانٍ مَرِیدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ سُلْطَانٍ عَنِیدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ مُتْرَفٍ حَفِیدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ ضَعِیفٍ وَ شَدِیدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ شَرِیفٍ وَ وَضِیعٍ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ صَغِیرٍ وَ کبِیرٍ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ قَرِیبٍ وَ بَعِیدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ مَنْ نَصَبَ لِرَسُولِک وَ لِأَهْلِ بَیتِهِ حَرْباً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ دَابَّةٍ أَنْتَ آخِذٌ بِناصِیتِها، إِنَّک عَلی صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ.
(۷) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ مَنْ أَرَادَنِی بِسُوءٍ فَاصْرِفْهُ عَنِّی، وَ ادْحَرْ عَنِّی مَکرَهُ، وَ ادْرَأْ عَنِّی شَرَّهُ، وَ رُدَّ کیدَهُ فِی نَحْرِهِ.
(۸) وَ اجْعَلْ بَینَ یدَیهِ سُدّاً حَتَّی تُعْمِی عَنِّی بَصَرَهُ، وَ تُصِمَّ عَنْ ذِکرِی سَمْعَهُ، وَ تُقْفِلَ دُونَ إِخْطَارِی قَلْبَهُ، وَ تُخْرِسَ عَنِّی لِسَانَهُ، وَ تَقْمَعَ رَأْسَهُ، وَ تُذِلَّ عِزَّهُ، وَ تَکسُرَ جَبَرُوتَهُ، وَ تُذِلَّ رَقَبَتَهُ، وَ تَفْسَخَ کبْرَهُ، وَ تُؤْمِنَنِی مِنْ جَمِیعِ ضَرِّهِ وَ شَرِّهِ وَ غَمْزِهِ وَ هَمْزِهِ وَ لَمْزِهِ وَ حَسَدِهِ وَ عَدَاوَتِهِ وَ حَبَائِلِهِ وَ مَصَایدِهِ وَ رَجِلِهِ وَ خَیلِهِ، إِنَّک عَزِیزٌ قَدِیرٌ.
دعای آن حضرت است هنگامی که سلامت همه‌جانبه و شکرش را از خدا می‌خواست

(۱) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و عافیتت را بر من بپوشان و سراپایم را به عافیتت بپوشان و به عافیتت محفوظم دار و به عافیتت ارزشمند و عزیزم دار و بر من به عافیتت احسان کن و به عافیتت بر من صدقه ده و عافیتت را به من ببخش و عافیتت را بر من بگستران و عافیتت را برایم شایسته گردان و در دنیا و آخرت بین من و عافیتت جدایی مینداز.

(۲) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و مرا عافیت ده؛ عافیتی بی‌نیاز کننده، شفابخش، برتر، افزون شونده؛ عافیتی که در بدنم عافیت تولید کند، عافیت دنیا و آخرت.

(۳) و بر من منّت گذار، به تندرستی و امنیّت و سلامت در دین و بدنم و بینایی در دلم و قاطعیت در امورم و هراس برایت و بیم از حضرتت و توان و نیرو بر آنچه از طاعتت به من فرمان دادی و دوری از نافرمانی‌ات نسبت به آنچه مرا از آن بر حذر داشتی.

(۴) خدایا! بر من منّت گذار به حجّ و عمره و زیارت قبر پیامبرت -که درود و رحمت و برکاتت بر او و بر آل او باد- و بر زیارت قبور اهل بیت رسولت علیهم‌السّلام، همیشه تا وقتی که مرا زنده بداری، در امسالم و همه سال و آن زیارت را پذیرفته و شایستۀ قدردانی و منظور نظر پیشگاهت و اندوخته‌ای برایم نزد خود قرار ده.

(۵) و زبانم را به سپاس و شکر و ذکر و ستایش نیک، نسبت به حضرتت گویا کن؛ و دلم را برای راه‌های مستقیم دینت گشاده فرما.

(۶) و مرا و فرزندانم را پناه ده از شیطان رانده‌شده و از شرّ جانوران زهردار و حیوانات بدون زهر و سایر جانداران و مردم چشم شور و از شرّ هر شیطان سرکش و از شرّ هر پادشاه ستمگر و از شرّ هر خوش‌گذران نازپرورده و از شرّ هر ناتوان و قوی و از شرّ هر عالی مقام و فرومایه و از شرّ هر کوچک و بزرگ و از شرّ هر دور و نزدیک و از شرّ هر جن و انس که در برابر پیامبرت و اهل بیتش، جنگی را برپا کرد و از شرّ هر جنبنده‌ای که تو زمام اختیارش را به دست داری؛ همانا تو بر راه راستی.

(۷) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و هر که نسبت به من آهنگ بدی کند، او را از من بازدار و نیرنگش را از من دور ساز و شرّش را از من برطرف کن و مکرش را به گلوگاهش برگردان.

(۸) و مانعی پیش رویش قرار ده تا چشمش را از دیدن من کور و گوشش را از شنیدن گفتار من کر سازی و دلش را از یاد من قفل کنی و زبانش را از گفتگو دربارۀ من لال گردانی و سرش را بکوبی و عزّتش را خوار کنی و بزرگی‌اش را بشکنی و بر گردنش، گردن بند خواری اندازی و کبریایی‌اش را از هم بپاشی و مرا از تمام زیان و شرّ و طعنه و غیبت و عیب‌جویی، حسد، دشمنی، بندها، دام‌ها، پیاده و سواره‌اش ایمن داری؛ همانا تو شکست‌ناپذیر توانایی.

پانویس

  1. مغنیه، فی ظلال الصحیفه السجادیه، ۱۴۲۸ق، ص۲۳۲.
  2. ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۷۲.
  3. انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۶ ص۴۵۵-۴۷۲؛ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۷۲-۳۸۶.
  4. انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۶ ص۴۵۵-۴۷۲.
  5. ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۷۲-۳۸۶.
  6. فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۸۳-۳۹۰.
  7. مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۴، ص۵-۳۶.
  8. مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۳۰۹-۳۱۵.
  9. دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۳۰۱-۳۱۰.
  10. فضل الله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۵۹۹-۶۱۵.
  11. فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۵۳-۵۶.
  12. جزایری، شرح الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۲، ص۱۳۲-۱۳۵.

منابع

  • انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفه سجادیه، تهران، پیام آزادی، ۱۳۷۲ش.
  • جزایری، عزالدین، شرح الصحیفة السجادیة، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۲ق.
  • دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
  • فضل‌الله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
  • فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
  • فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
  • مدنی شیرازی، سید علی‌خان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
  • مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
  • ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیت‌الله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.

پیوند به بیرون